Ułatwienia dostępu
11 stycznia 2023 r. w budynku Mediateki w Piotrkowie Trybunalskim odbyły się warsztaty pn.„ Rozwiązania bliskie przyrodzie (NBS) – ich postrzeganie i możliwości wdrażania na przykładzie zlewni rzeki Bogdanówki", zorganizowane przez Europejskie Regionalne Centrum Ekohydrologii PAN w ramach projektu RECONECT.
Projekt RECONECT - Regenarating ECOsystems with Nature-based solutions for hydro-meteorological risk rEduCTion - ma na celu rozwijanie oraz upowszechnienie wykorzystania rozwiązań opartych na naturze (ang. nature based solution – NBS) w procesie ograniczania ryzyka hydrometeorologicznego. Jednym z zadań projektu jest identyfikacja, ocena i przełamywanie barier związanych z akceptacją społeczną dla wdrażania rozwiązań wzorujących się na naturze.
Projekt realizowany jest w ramach instrumentu Horyzont 2020, 2018-2023. Dotyczy on rozpoznania i przełamywania barier społeczno-gospodarczych w zakresie stosowania rozwiązań opartych o przyrodę na terenach rolniczych w kontekście przeciwdziałania powodziom i skutkom suszy.
W Polsce projekt jest realizowany przez Europejskie Regionalne Centrum Ekohydrologii PAN oraz PGW Wody Polskie Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Warszawie. Doświadczenia zdobyte w trakcie realizacji projektu Reconect zostaną wykorzystane w działaniach podejmowanych w ramach projektu LIFE Pilica.
Spotkanie dedykowane było do bardzo szerokiego grona interesariuszy. W warsztatach wzięli udział przedstawiciele władz szczebla lokalnego i regionalnego, instytucji związanych z ochroną przyrody, PGW WP, organizacji NGO, podmiotów gospodarczych, lokalnych stowarzyszeń oraz mediów. Wśród uczestników nie mogło także zabraknąć przedstawicieli projektu LIFE Pilica.
Pierwsza część spotkania miała charakter prezentacji, w których nakreślono założenia projektu Reconect, przybliżono pojęcie rozwiązań opartych na naturze oraz sposób i cel ich stosowania. Istotne było pokazanie, że poza funkcją ograniczenia skutków powodzi i suszy rozwiązania te niosą także korzyści dla środowiska naturalnego, np. poprzez tworzenie nowych siedlisk, wzrost bioróżnorodności oraz tworzenie miejsc do rekreacji i turystyki, poprawę stanu zdrowia.
Niezwykle interesujące dla uczestników okazały się wyniki badań przeszłości rzeki Bogdanówki – jednego z dopływów rzeki Luciąży. Detektywistyczne zacięcie w powiązaniu ze skrupulatnym badaniem danych archiwalnych m.in. dotyczących lokalizacji młynów wodnych zaowocowało nakreśleniem historii zmian pierwotnego przebiegu rzeki oraz pozwoliło wyjaśnić przyczynę zjawisk obecnie występujących w jej zlewni tj. podtopienia, obszary bagienne.
Druga część spotkania miała charakter warsztatów z wykorzystaniem narzędzi socjologicznych. Jej celem było poznanie wiedzy, poglądów i oczekiwań różnych grup interesariuszy na zagadnienia dotyczące postrzegania korzyści i barier związanych z wdrażaniem NBS. Ta część spotkania miała na celu również wysądowanie akceptacji różnych grup społecznych dla rozwiązań bazujących na naturze, rozpoznanie ich obaw i oczekiwań. Pracując w grupach z wykorzystaniem map obejmujących obszar zlewni rzeki Bogdanówki uczestnicy określali korzyści jakie w poszczególnych lokalizacjach można by czerpać z przyrody – czyli określali usługi ekosystemowe.
Efekty prac warsztatowych będą stanowiły istotny wkład na dalszym etapie planowania działań w zakresie NBS na tym obszarze. Dodatkowo spotkanie pozwoliło przybliżyć i oswoić uczestników z tematyką rozwiązań opartych na naturze wykorzystywanych w ograniczaniu negatywnych skutków powodzi i suszy.
Nie było to jedyne spotkanie dotyczące wprowadzania rozwiązań wzorowanych na naturze. Jednym z zadań projektu Reconect jest transfer wiedzy związanej z wdrażaniem NBS od partnerów międzynarodowych w celu zastosowania sprawdzonych rozwiązań na gruncie krajowym.
W listopadzie 2022 r. odbyło się spotkanie uczestników projektu w miejscowości Njimegen w Holandii, podczas którego mieli oni możliwość obejrzenia NBS funkcjonującego w tym mieście. Wiązał się on z odtworzenia starorzecza w formie kanału mającego na celu gromadzenie nadmiaru wód w okresie powodzi wraz ze stworzeniem wyspy będącej miejscem rekreacji dla lokalnej ludności oraz turystów.
Wyspa została połączona z brzegami za pomocą 7 mostów o różnym przeznaczeniu – oczywiście jak na Holandię przystało, nie mogło zabraknąć również ścieżki dla rowerów. Powstanie NBS poprzedzał długi proces pracy z lokalną społecznością. Różne grupy interesariuszy były włączane w projekt tworzenia NBS od samego początku i miały realny wpływ na charakter inwestycji. Dla zainteresowanych organizowano wycieczki po terenie inwestycji na różnych etapach zaawansowania prac budowlanych. Powstała również platforma widokowa, z której można było obserwować realizowane działania. Dzięki zaangażowaniu obu stron – zarówno realizatorów NBS jak i lokalnej społeczności, pogodzenie interesów różnych interesariuszy okazało się możliwe i przyniosło rozliczne korzyści.
Zobacz zdjęcia:
Wszystkich włodarzy, mieszkańców oraz sympatyków zlewni Pilicy, dla których szczególnie ważne jest środowisko naturalne i konieczność dbania o jego stan zapraszamy do dialogu poprzez kontakt z nami
